Ratıpzâde Mustafa Soylu (1883-1920)
Ratıpzâde Mustafa Soylu (1883-1920)
Ratip Bey 1883’de, Niğde’de doğdu. Annesi Zarife Hanımdır. İlk ve Orta öğrenimini Niğde’de tamamladı daha sonra Konya’ya idadi eğitimini tamamlamak üzere gitti. Ancak babasının ölümü dolayısıyla birinci sınıftayken okulu bırakmak zorunda kaldı ve uzun yıllar Nafıa/Bayındırlık Kalemi’nde kâtip olarak çalışmaya başladı. 1913 ile 1915 yılları arası Niğde Maliye Muhasebe Başkâtipliğinde çalıştı ve daha sonra Maarif Dairesi Muhasebe ve Tahrirat Başkâtipliğinde görevine devam etti. Ayrıca Darü’l-Hilafe Medresesinde öğretmenlik yaptı.
Niğde temsilcisi olarak Sivas Kongresine katılan Ratıpzade Mustafa Bey, Sivas Kongresi sonunda Heyeti Temsiliye üyelerinden biri olarak aktif olarak Milli Mücadele döneminde çalıştı. Bu dönem içerisinde Anadolu ve Rumeli Müdafaayı Hukuk Cemiyeti Temsil Heyeti Üyeliğine seçildi ve TBMM Birinci Dönemi için yapılan seçimde Niğde Milletvekili oldu. 26 Nisan 1920’de Meclise katıldı. 4 Mayıs 1920 tarihinde seçim mazbatası TBMM’de okunarak milletvekilliği kabul edildi. Ratıpzade Mustafa Bey, hastalığı nedeni ile Mecliste herhangi bir komisyonda görev alamadı. Meclis oturumlarında verdiği bir izin talebine dair takriri dışında bir faaliyeti görülmemektedir.
Ratıpzade Mustafa Bey, 26 Aralık 1920’de Niğde’de öldü. Fikret, Vuslat, İffet, Bedia ve Ratip isimli beş çocuk babasıydı. Arapça ve Farsça bilmekteydi. Ailesi (Soylu) soyadını aldı.
Selma ŞEN
KAYNAKÇA
Arşiv Belgeleri ve Resmi Belgeler
TBMM Arşivi, 361 NSD, Tercüme-i Hâl Kâğıdı.
Süreli Yayın ve Gazeteler
TBMM Zabıt Ceridesi I. Devre, C I-XXIX, TBMM Basımevi, Ankara 1962.
TBMM Gizli Celse Zabıtları, C I-IV, TBMM Basımevi, Ankara 1983.
TBMM Birinci Devre Umumi Fihristi, TBMM Basımevi, Ankara 1962.
İlk Meclis Anketi Birinci Dönem TBMM Milletvekillerinin Gelecekten Bekledikleri, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara 2004.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Albümü 23 Nisan 1920-20 Ekim 1923, TBMM Genel Sekreterliği Yayınları, Ankara 1994.
Devletimizi Kuranlar, Ajans-Türk Matbaacılık Sanayi, Ankara 1985.
BAYKAL, Bekir Sıtkı, Milli Mücadele’de Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara 1986.
CEBESOY, A. Fuat, Milli Mücadele Hatıraları, Temel Yayınları, İstanbul 2000.
ÇOKER, Fahri, Türk Parlamento Tarihi Milli Mücadele ve TBMM I. Dönem 1919-1923, I-III, TBMM Vakfı Yayınları, Ankara 1995.
MİRALAY, Mehmet Arif Bey, Anadolu İnkılabı Milli Mücadele Anıları (1919-1923), Arda Yayınları, İstanbul 1992.
ÖZGÜL, M. Cemil, Heyet-i Temsiliye’nin Ankara’daki Çalışmaları, TTK.,Ankara 1989.
ÖZTÜRK, Kazım, TBMM-II. Dönem 1923-1927, III, TBMM Vakfı Yayınları,Ankara 1995.
SELEK, Sebahattin Anadolu İhtilali, Örgün Yayınlar,İstanbul,1981.