Süleyman Sırrı İçöz (1878/1879-1963)
Süleyman Sırrı İçöz (1878/1879-1963)
Süleyman Sırrı Bey, Yozgat’ta doğmuştur. Doğum tarihi tercüme-i hal kağıdında 1879; nüfus kayıt örneğinde ise 1878 olarak kayıt edilmiştir. Babası Kethüzade Hacı Mehmet, annesi Hatice Hanım’dır. İçöz soyadı 1 Aralık 1934 yılında Atatürk tarafından kendisine verilmiştir. Eğitiminin büyük bir kısmını Yozgat’ta tamamlamış Mülkiye İdadisinden mezun olmuştur. 14 Eylül 1900 tarihinde Ankara Maarif dairesinde katip olarak göreve başlamış daha sonraları Ankara Zayi Mektebi Katip ve Sandık Eminliği, Mucur Nahiyesi Müdürlüğü, Zir Nahiyesi Müdürlüğü, Hacıbektaş Nahiyesi Müdürlüğü, Selmanlı Nahiyesi Müdürlüğü, Keskin Kaymakamlığı(vekaleten), Hacle Kaymakamlığı, Koyulhisar Kaymakamlığı ve Darende Kaymakamlığı görevinde bulunmuştur. Bu görevinden sonra memleketi olan Yozgat’tan Meclis-i Mebusan’a milletvekili olarak katılmak için çalışmalara başlamıştır. Bu esnada Yozgat Belediye Başkanlığı adına Abdullah Bey, Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyeye bir telgraf çektiği ve bu telgrafta Yozgatlı Süleyman Sırrı Bey’in milletvekili olmak için adaylığını resmen açıkladığını ifade etmiştir. Son Osmanlı Meclisinde görev alan Süleyman Sırrı Bey, Meclisin dağılması ile Büyük Millet Meclisi’nin birinci dönemi için yapılan seçimlere katılmış ve 23 Nisan 1920 tarihinde Yozgat milletvekili olarak Mecliste yerini almıştır. Süleyman Sırrı Bey milletvekilliği görevi öncesi Milli Mücadele döneminde yapılan muharebelere bizzat katılmıştır. 1 inci Fırka 11 inci Alayda süvari eri olarak Batı Cephesinde Çekirdeksizköy ve Duatepesi Muharebelerinde düşman ile savaşmış ve hatta buradaki başarılarından dolayı kendisine kırmızı-yeşil şeritli İstiklal Madalyası verilmiştir.
Süleyman Sırrı Bey, II., III. ve VIII. Dönemlerde Yozgat milletvekilliği görevine devam etmiştir. 18 Ocak 1963’te Ankara’da ölmüştür.
Birinci dönem Meclis faaliyetleri içerisinde birinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci şubelerde görev almıştır. Kavanin-i Maliye, Tetkik, Dahiliye, Layiha, Divan-ı Haysiyet, Encümen-i Mahsus, Nafia, Hariciye, Muvazene-i Maliye ve Memurin-i Muhakemat olmak üzere on farklı encümenlikte; ayrıca Kadro ve Tetkik Encümenliğinde geçici encümen kadrosu ile çalışmıştır.
Yozgat Milletvekilleri içerisinde en fazla kanun oylamasına katılan milletvekilidir. Mecliste 122 kanun oylamasına katılmış 105 kabul, 17 red; diğer yapılan oylamaların ise 56’sına katılarak 34 kabul, 9 red, 3 çekimser oy kullanmıştır. Milli Mücadele döneminde başta Sakarya Meydan muharebesi olmak üzere Doğu ve Batı Cephesinde görev almak için Meclisten izin almış, buralarda göstermiş olduğu başarılardan dolayı hem Mustafa Kemal Paşa’dan tebrik telgrafı almış hem de yeşil-kırmızı İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir.
“Vatani Hizmetten Dolayı Maaş Alanlara Ödenek Verilmesi”; “Milletvekillerinden Avukat Olup Dava Vekilliği Yapacak Olanların Milletvekilliklerinin Düşürülmesi”; “Mesken kiraları”; “Ağnam Vergisi (Koyun Vergisi)” ; “Darende Kazasının Müstakil Liva Haline Dönüştürülmesi”; “Memur Harcırahları”; “Muhacir Genel Müdürlüğünün Kaldırılması”; “Memurların Yargılanmasına Ait Evrak Ve Muamelelerde Zaman Aşımı Nedeniyle Davanın Düşmesi” ;“Kumarın Yasaklanması”; “Soygunculuğu, Eşkiyalığı Ortadan Kaldırmak”; “Mecliste Bulunan Bütün Encümen Reislerinden Bir Heyet-i Vekile Kurulması”; “Sebze Vergilerinin Tahıl Vergileriyle Birlikte Vergi Memurlarına İhale Edilmesi”; “Memurin Muhakematı Encümeniyle Memurin Muhakematı Heyetinde Açıklık Vuku Buldukça Seçilecek Üyeler”; “Gayrimenkul Malların İki Aylık Kirasının Savaş Masraflarının Karşılığı Olarak Alınması”; “Emekli, Yetim Ve Dul Maaşları Senetlerinden Posta Pulu Alınmaması” ve Selmanlı Nahiyesinin Yozgat’a Bağlanması ile ilgili on altı kanun teklifi vermiştir. Bu kanun tekliflerinin Meclis Genel Kurulu tarafından sekizi reddedilmiş, yedisi ilgili encümenlere yeniden düzenlenmesi için gönderilmiştir. “Hıyanet-i Vataniye Kanunu”; “Büyük Millet Meclisi İcra Vekillerinin Seçimleri” ; “Seyyar Jandarma Müfrezeleri Tenkili”; “Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi Teşkili”; “Aşar Vergilerinin Üçe Bölünmesi”; “Meclisin Şekil ve Mahiyetine Dair Kanunun”; “Firariler Hakkındaki İstiklal Mahkemeleri; “Alkollü İçeceklerin Yasaklanması” ;“Bedelli Askerlik” ;”Gelir Vergisi”; “Tuz Resmi”; “İstiklal Mahkemeleri” , “Oyun Kâğıtlarından Alınmakta Olan İstihlak Resminin Arttırılması”; “Baltalık Kanunu”, “Matbuat ve İstihbarat Genel Müdürlüğü Geçici Bütçe Kanun Layihası”, “Bedelli Askerlik Kanunu”; “İcra Vekilleri”; “Düğünlerde Masrafın Önlenmesi”; “Öğretmenlerin Askerlikten Tecili”; “Ankara’ya Bağlı Çubukabad Ve Zir Nahiyelerinin Kaza Haline Dönüştürülmesi”,“Teşkilat-ı Esasiye Kanunu”; “Vatan Hainliği Suçlularından Bir Kısmının Affı”, “Konya, Akşehir, Seydişehir ve Karaman’ın Müstakil İdaresi İle Dört Kaza Teşkili”; “Malta’da Bulunan Subaylar ve Diğer Görevliler”; “Frengi Hastalığının Engellenmesi”, “Şehit Olan Subayların Ailelerine Verilecek Maaş” “Linyit Kömürü İhracı”; “Darülmuallimlerin Lağvı ile Medreselerle Birleştirilmesi”; “Öğretmenlerin Askerlikten Tecili”; “Nakil Vasıtalarını Sağlama”; “Meclis-i Umumi ve Daimi Encümen Üyelerine Verilen Ödeneklerin Arttırılması “Yol Nakit Bedeli”; “Avans Kanunu”; “Ziynet Eşyasının Yasaklanması”; ” İhtikâr (Karaborsacılık)”; “Ordu Maaşı ile Seferberlik ve Cephe Zamlarının Eşitlenmesi”; “Maden Çalışanlarının Hukukuna İlişkin”; “Merzifon-Çorum-Çalatlı Yolunun Genel Yollar İçine Alınması”, “Yerli Kumaş Kullanılması”; “Sorumlu Sivil Sağlık Memurları”; “Şura-ı Devlet Teşkili”; “Askeri Kıtalardan Elbise ve Askeri Donanmalarıyla Firar Eden Fertlerin Zaman ile Yükümlülüğü”; “Sigara Kâğıdı Sınırlamasına ve Kibrit Tüketim Resminin Arttırılması”; “Köy ve Nahiye Kanun Layihası”; “Vatana İhanetten Suçlanan Kişilerin Bir Kısmının Afları”; “Ceza Süresinin Üçte Birini Tamamlayanların Affı ve Nakledilen Tutuklular”; “1922 tarihli Avans Kanunu”; “Seferberlik ve Cephe Zammı”; “Subay, Kıdemli Yüzbaşı ve Askeri Memurlardan Eşdeğer Maaş Alanlar İçin Donanım Bedeli Verilmesi”;”Mükellefiyet-i Nakliye-i Askeriye Kanun Layihası”; “Tüketim Vergisi”; “Terk Edilmiş Malların İdare Şekli”; “Para Cezalarının Beş Misline Çıkarılması”; “İşgalden Kurtarılmış İllerde Firar Eden Veya Bulunmayan Ahalinin Gayrimenkul Malları ve Gayrimenkullerinin İdaresi”; “Müecceliyet-i Askeriye Vergisi” ; “Askerlikten Muafiyet Vergisi”; “Belediye Daireleri Başkanlarının Seçim Şekli”; “İstilazedelere Tavizan Verilecek Tohumluk”; “İşgalden Kurtarılmış Memleketlerde Seçim Komisyonları Oluşturulması”; “Yedinci Avans Kanunu” ; “Ceza Kanunu”; “Memuriyetini Kötüye Kullananlar”; “1923 senesi Birinci Avans Kanunu”, “Nisab-ı Müzakere Kanunu”; “İşgal Altında Kalan Memleketlerdeki Hukuki İşler”; “Doğuda Yaşayan Muhacirlerin Memleketlerine Sevkleri ve Harp Dolayısıyla Harap Olmuş Yerlerin İnşası İçin Sıhhiye ve Maliye Vekâletlerinin 1922 Senesi Bütçelerine Özel Ödenek İlavesi”; “20 Ocak 1921 Tarihli Ayrı Olan Maddenin Kaldırılması”; “Vilayet İdare Kanunu Ve İlköğretim Kararnamesinin Değiştirilmesi”; “Diğer Yerlere Nakledilen Şahısların Malları ve İstenilen, Bırakılmış Borçları” ile ilgili kanunlar ve bu kanunların maddeleri ile ilgili Süleyman Sırrı Bey, değişiklik önerilerinde bulunmuştur. Yüz on yediye yakın vermiş olduğu kanun maddeleri üzerine değişiklik teklifinden Bu on altısı Meclis Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş, yetmiş altısı reddedilmiş, diğerleri ya Meclis Genel Kurulu tarafından ilgili encümenlere havale edilmiş ya da sonuçlanmamıştır Yine “Meclisin Şeklinin Tespitine ve Nisab-ı Müzakereye, Tahsisata ve Meclis Azalığı ile İçtima Edebilecek Memuriyetler”; “Vatan Hainliğinden Dolayı Tek Kişilik Hücre Cezası Alanların Afları”; “Himaye-i Etfal Cemiyetinden Posta ve Telgraf Ücreti Alınmaması” ile ilgili diğer milletvekillerinin Meclis’e sundukları kanun teklifinde Süleyman Sırrı Bey’in de imzası bulunmaktadır. İmzası bulunan bu kanun tekliflerinin ikisi Meclis Genel Kurulu tarafından kabul edilmiştir. “Merkezi Saltanata Bağlı Bir Heyet-i Mahsusa Oluşturulması”; “Genel Durum ve Cephelerdeki Harekat”; “Üyelerin Dava Vekaletiyle Meşgul Olmamaları”; “Nafia Encümeni Katipliğinden istifa etmek istediğini”; “Şura-yı Ali İslam oluşumuna dair, Sebilü’r-Reşat Gazetesinin Yazısı”; “Nakliye Araçları Tedarik Etme Kanunun Kaldırılmasına Kadar Damga İçin Köylerden Hayvan Alınması”; “Bursa Milletvekili ve Diyarbakır İstiklal Mahkemesi üyesi Şeyh Servet Efendi’nin komünizm propagandası yaptığına dair”; “Konutlar Kanunu”; “Matbaayı Genişletmeye Karar Verilmesi”; “Ordunun Başarısı ve Vatanın Selameti İçin Kayseri Milletvekili Alim Efendi Tarafından Kürsüden Bir Dua Okunması”; “Sanayi Mektebinin Dört Odasının Tahliye Ettirilmesi”; “Koçgiri Merkezinde Bir Heyet Kurulması”; “Rusumat İdaresinde Vaki Olan Suiistimalin İncelenmesi”; “İthal Olunacak Zehair ve Unların Gümrük Resminden İstisnaları”; “Milli Orduya Alınacak Subay, Askeri Terfi Kanunu ve Makam Maaşları”; “Haftanın Üç Gününün Bütçe Müzakeresine Tahsis Edilmesi”;“Adem-i İtimadı Hakkında”; “Bağış Olarak Verilmesine Karar Verilen Şubat Maaşlarının Meclis Üyelerinin Maaşından On Taksit Katına Dair”; “Çeşitli Devletlere Verilecek Cevap Hakkında”; “Çeşitli Devletlerden Gelen Mütareke Teklifi”; “Salı Günleri Doğrudan Doğruya Köy Ve Nahiye Kanun Layihasının Müzakeresine Geçilmesi”; “Mali Vaziyet Hakkında”; “Encümenlerden Ayrılacak Üyelere Dair”; “Boğazlıyan Eşrafından Sami Ağa’nın Hapislik Müddetinin Boğazlıyan‟da Tamamlamasına Müsaade Olunması”;“Hıristiyanlar Hakkında”; “Bir Meselenin Görüşülüp Yeterli Olduğuna Karar Verilmesinden Sonra Verilen Takrirlerin Dikkate Alınmaması”; “Mucur Merkezinin Nakli”; “Sungurlu’nun Yorgah Karyesinden Ahmet Hamdi Efendi’nin Askerde Olduğu Esnada İki Firarinin Sözüyle Onun Da Firar Ettiği Söylenerek Ailesinin Bir Ay Hapsedilip, Ev ve Eşyalarının Yağmalandığını ve Sonuçta Ahmet Hamdi Bey’in Vatani Görevini Yaptığını İspatladığını belirterek Bu Zararın Maddi ve Manevi Olarak Karşılanması”; “Şehit Trabzon Milletvekili Ali Şükrü Bey’in Ailesine Taziye Telgrafı Çekilmesi”; “Düğünlerde Lüzumsuz Yere Yapılan Harcamaların Kaldırılması”; “Sulh Konferansına Katılacak Delegelerle Bunlara Verilecek Talimatın Tespiti”; “İstanbul’da Bulunan Bütün Memur, Emekli, Dul Ve Yetim Maaşlarının Verilmesi”; “Lozan Konferansının Müzakere Safahatı ve Vasıl Olunan Son Şekil”; “Lozan Barış Anlaşmasının Kısım Kısım Görüşülmesi”; “İstanbul’un İdare-i Milliyeye İlhakı Neticesi 1 Şubat 1923 Tarihinden İtibaren Tatbikine Başlanan Adli, İdari, Mali Vesair Kavanine Mütedair İzahatı ve Sulh Muahedesinin Akdine Kadar Men-i Müskirat Kanunu’nun Bir Müddet Daha Adem-i Tatbiki”; “Mezunen İntihap Devresinde Bulunan Milletvekillerinin Tekrar Milletvekili Seçilmesi Halinde Azimet ve Avdet Harcırahı Verilip Verilmeyeceği”;“Yozgat Lisesinin 1921 Senesinde Yatılı Okula Dönüştürülmesi”; “Yozgat İsyanında Methaldar Olan Dört Kişinin İstiklal Mahkemesine Verilmesi”; “Yozgat İsyanını Teşvik Edenler Hakkında Yeniden İncelenme Başlatılması ve Suçluların İstiklal Mahkemesine Teslim Edilmesi”; “Yozgat Çiftçilerinden Talep Edilen Zahire Bedelinin Çiftçilerin Hükümetten Alacaklarına Karşılık Gelmesi”ne dair Meclise vermiş olduğu takrirler vardır. Süleyman Sırrı Bey’in, Meclis Genel Kuruluna verdiği takrirlerin dördü Yozgat ile ilgilidir. Bu takrirlerden beşi kabul, altısı reddedilmiş, diğerleri ise ilgili encümenler veya Heyet-i Vekileye gönderilmesine karar verilmiştir.
Ayrıca “Ağnam Vergisinin Tespiti”; “Mecliste Her İdari Kısım İçin Birer Encümen Oluşturulması Ve Bu Encümenlerin İdare Kısımlarının Gözetim Yapmasına Ve Bütün Sorumluluğu Üzerine Alması”; “İstanbul’dan Gelecek Milletvekilleri Hakkındaki Layihanın Gizli Celsede Müzakere Edilmesi”; “Satın Alma Suretiyle Çiftçilerden Alınan Zahire”; “İzin Sürelerini Aşıp Çalışma Güzü Üzerinden Maaşından Kesintiye Gidilen Milletvekillerinin İsimlerinin Bildirilmesi”; “Meclisin Şeklinin Tespitine Nisabı Müzakereye, Tahsisata Ve Meclis Azalığıyla İçtima Edebilecek Memuriyetler”; “Konya Olayında İçeriye Alınmak Üzere Divanı Harpçe Zanlı sayılan Konya Milletvekili Abdulhalim Çelebi Efendi ile Kazım Hüsnü Bey‟in Evrakıyla Ankara’ya Celp Edilmeleri”; “Konya Hadisesini Tahkik İçin Meclisten Seçilecek Yedi Kişilik Bir Heyetin Gönderilmesi”; “Yozgat İsyan Olayıyla İçeriye Alınanlar”; “Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun Tadili”; “Heyet-i Vekilenin Yetki ve Görevi”; “Daha Önce Ankara Milletvekilliği Görevini Yapmış Atıf Bey‟e Evvelce Tahsis Edilmiş İken Daha Sonra Kesilmiş Olan Maaşının Tekrar Verilmesi”; “Osmanlı İmparatorluğunun Yıkılmış Olduğuna ve Yeni Türkiye Hükümetinin Onun Varisi Bulunduğuna ve Hilafet Makamının Esaretten Kurtulacağı”, “Hilafetin Hanedanı Al-i Osman’a Aid Olduğuna ve Halifenin Bu Hanedandan Büyük Millet Meclisince Seçileceği”; “Refet Paşa’nın, Gümrük Tarifesinin Tadil Edildiği”; “Eşkıyaya Katılacak Olanlar Hakkında Soruşturmanın Sonraya Bırakılması”; “Sinop Milletvekili Şevket Bey ve arkadaşlarının Canik Milletvekili Emin Bey‟in kendilerini rencide edecek ifadelerde bulunduğunu belirterek kendilerine verilmesi düşünülen cezanın Emin Bey‟e de verilmesi hususunda inceleme yapılması”;“Teşkilat-ı Esasiye Kanununun Ek Olan Maddesinin Hükümsüz Bırakılarak Yenilenmesi”; “İstanbul‟un Durumu Ve Refet Paşa’nın Hareketi Hakkındaki Açıklamanın Gizli Celsede Yapılması”; “İtilaf Devletlerinin Lozan Barış Konferansı Neticesinde Uygulamak İstedikleri Projenin Kesinlikle Kabul Edilemeyeceği, Ayrıca Mali, İktisadi ve İdari Meselelerde Milletimizin Hayatını ve İstiklalini Elde Edecek Barış Girişimlerinde Bulunulması” hakkındaki diğer milletvekillerinin vermiş olduğu takrirler de Süleyman Sırrı Bey’in de imzası bulunmaktadır. Bu takrirlerden sekizi kabul, biri red, diğerleri ise incelenmek ya da daha sonra görüşülmek üzere encümenlere havale edilmiştir. Süleyman Sırrı Bey’in “Yozgat Eşrafından Kadı Mehmet Efendi’nin Katilleri ”;“Firar Edenlerin Tutuklanması”; “Aşar Mültezimlerinin Mağdur Edilip Edilmedikleri”; “Hristiyanlar” ; “Çiçek Hastalığı”; Keçiören’de askerler tarafından işgal edilen bağlar ile ilgili olarak Meclis’e vermiş olduğu sual takrirleri vardır. Birinci dönem yasama çalışmaları içerisinde verdiği kanun teklifi, takrirler ve vekâletlere yönelttiği sual takrirleri askeri, hukuki, idari, sosyal, iktisadi konular, vergi, Meclis iç tüzüğü gibi konuları içermektedir.
Birinci dönem Meclis faaliyetleri içerisinde gizli ve açık oturumlarda en çok söz alıp konuşan milletvekillerinden biridir. Meclisi oluşturan milletvekillerinin bazılarının hiç konuşmadığı bir Mecliste yüz altmıştan fazla konuşma yapmıştır. En çok kanun teklifleri, özellikle bürokrasi, vergi, ekonomi ve hukuk ile ilgili konularda söz alarak görüşlerini ifade etmiştir. Tezkereler üzerine yaptığı konuşmaların ağırlık noktası ise seçim ve izindir.
Gülin ÖZTÜRK
KAYNAKÇA
1-Arşiv Belgeleri ve Resmi Belgeler
a-TBMM Arşivi
Süleyman Sırrı İçöz, 437 NSD Tercüme-i Hal Kağıdı.
İstiklal Madalyası Defteri, Esas No: 3-C, Rumuz IV-15, Madalya No:1915.
Birinci Dönem Milletvekilleri Mezuniyet ve Memuriyet Defteri, Rumuz: II, 2b-2/5, Ankara, 1920.
Birinci Dönem Milletvekilleri Mezuniyet ve Memuriyet Defteri, Rumuz: II, 2b-2/8, Ankara, 1923.
Birinci Dönem Şube ve Encümen Defteri, Esas No:9, Rumuz: II-2/3-4.
Birinci Dönem Encümenler Defteri, Esas No:10, Rumuz: II-2a/4.
Birinci Dönem Muvakkat Encümenleri Defteri, Rumuz: II-2/5.
Birinci Dönem Şube ve Komisyonlar, 2 Mart 1921, Rumuz: II-2a/3,4.
Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerideleri, C.9, TBMM Matbaası, Ankara 1954.
b-Başbakanlık Osmanlı Arşivi
BOA., Dosya No:682 Gömlek No:17, 18 Eylül 1897.
BOA., Dosya No:2086 Gömlek No:12, 25 Kasım 1897.
BOA. Dosya No:2136 Gömlek No:52, 18 Kasım 1898.
BOA. Dosya No:2850 Gömlek No:38, 23 Nisan 1852.
BOA, Dosya No:1350 Gömlek No:1315/R-53, 26 Eylül 1897.
BOA, İDH, Dosya No:1487, 14 Mayıs 1911.
c-ATASE Arşivi
ATASE Arşivi, ATAZB, Kutu No. 21, Gömlek No. 31, Belge No:31-1.
ATASE, İSH, Kutu No:1419, Gömlek No:13, Belge No:13-1.
ATASE, İSH, Kutu No:1419, Gömlek No:14, Belge No:14-1.
ATASE, İSH, Kutu No:1419, Gömlek No:16, Belge No:16-1.
ATASE, İSH, Kutu No:1419, Gömlek No:17, Belge No:17-1.
ATASE, İSH, Kutu No:1215, Gömlek No:4, Belge No:4-1.
d-Emekli Sandığı Arşivi
Süleyman Sırrı İçöz, Dosya No: MO. 660.
e-Yozgat İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi
Süleyman Sırrı İçöz, Nüfus Kayıt Örneği.
2-Kitap
AĞAOĞLU, Samet, Kuva-yı Milliye Ruhu, Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ağaoğlu Yayınevi, Ankara 1973.
ÇOKER, Fahri, Türk Parlamento Tarihi, Milli Mücadele ve TBMM I. Dönem 1919-1923, C.I-III, I. Dönem Milletvekillerinin Özgeçmişleri, TBMM Vakfı Yayınları, Ankara 1995.
GENYA, Veysel, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 25. Yıl Dönümünü Anış, 23 Nisan 1945, Ankara 1945.
ÖZGER, Yunus Sicill-i Ahval Defterlerine Göre Osmanlı Bürokrasisinde Yozgatlı Devlet Adamları, İstanbul 2010.
ŞAPOLYO, Enver Behnan, Mustafa Kemal ve Birinci Büyük Millet Meclisi Tarihçesi, Ülkemiz Matbaası, Ankara 1969.
3-Makale
ERDAL, İbrahim, “Tarım ve Hayvancılığa Dayalı Kalkınma Bağlamında Kurulan Bir Sivil Toplum Kuruluşu: Türkiye Tiftik Cemiyeti ve Faaliyetleri, History Studies İnternotional Journal Of History, Volume 12 Issue 4, August 2020, s.1733-1761.
ÖZER, Sevilay, “Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Bekârlık Vergisi’ne İlişkin Tartışmalar”, Akademik Bakış, Yıl 2013, Cilt 6, Sayı 12, 173-191.
ÖZTÜRK, Gülin, “Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Yozgat Milletvekili “Süleyman Sırrı (İçöz ), 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, Cilt 7, Sayı 19, 2018, 65-81.
YALÇIN, A. Semih, “Cumhuriyetin İlanında Emeği Geçenler” AAMD, C.XIX, S. 56, Temmuz 2003, Türkiye Cumhuriyeti’nin 80. Yılı Özel Sayısı, s.673-704.
4-Tezler
ÖZTÜRK, Gülin, I. Ve II. Dönem Yozgat Milletvekilleri ve Siyasi Faaliyetleri, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü(Basılmamış Doktora Tezi), 2018.
5-Albümler
İlk Meclis Anketi, Birinci Dönem TBMM Milletvekillerinin Gelecekten Bekledikleri Anketi, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara 2004.
TBMM Albümü 1920-1950, Ankara 2010.