Hasan Tahsin Sürenkök (1869-1930)

Hasan Tahsin Sürenkök (1869-1930)

Hasan Tahsin Bey, Buharalı Hacı Ali Efendi ve Ayşe Hanım’ın oğlu olarak 1869’da Antalya’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Antalya Rüştiyesinde tamamladı. Mezuniyetinden sonra 13 Haziran 1886’da Pozantı Telgrafhanesinde aday memur olarak devlet memuriyeti görevine başladı. Aday memurluğunu tamamladıktan sonra 19 Ocak 1887’de Halep Posta ve Telgraf Nezareti Başmüdürlüğünde kâtipliğe atandı. Kurumdaki ikinci yılında muhabere memuru olarak Burdur, Antalya, Manavgat, Adana ve Tarsus Posta ve Telgraf Nezareti merkezlerinde çalıştı. Bu sırada kısa süre Antalya ve Tarsus Müdürlüklerine de vekâlet etti. Kısa süre sonra 1 Temmuz 1889’da Aksaray Merkez Müdürü olarak atandı. Sonrasında ise 10 Eylül 1899’da Akseki, 9 Mayıs 1901’de Burdur, 15 Aralık 1905’te Erzurum Posta ve Telgraf Nezareti Merkez Müdürü olarak görevlendirildi. Erzurum’daki görevi esnasında kısa süre Başmüdür Vekilliğinde bulundu. II. Meşrutiyet Dönemi’nde yapılan düzenleme sürecinde 1909 yılında İstanbul’a tayinini istedi. Buna istinaden aynı yıl Posta, Telgraf ve Telefon Genel Müdürlüğü (PTT) haline dönüştürülmüş olan PTT Genel Müdürlüğü Sicil Şubesine tayin edildi. Yaklaşık 21 yıllık PTT hizmetinden sonra 20 Haziran 1918’de emekliliğini isteyerek Antalya’ya döndü.

Antalya’ya döndüğünde Müdafaa-i Hukuk Cemiyetine katılarak Millî Mücadelenin neferlerinden biri oldu. Millî Mücadeleye verdiği katkılardan dolayı Birinci Dönem TBMM için yapılan seçimlerde aday gösterildi. Seçimi kazandı ve Antalya milletvekili olarak 8 Mayıs 1920’de Meclise katıldı. Uzun yıllar PTT bünyesinde edindiği tecrübeler doğrultusunda Meclis Bütçe ve PTT komisyonlarında çalıştı. Meclis’te çok aktif olmayan Hasan Tahsin Bey, uzmanlık alanı ile ilgili olan 1922 senesi Posta ve Telgraf Müdüriyeti Umumiyesi Bütçesi münasebetiyle 19.6.1922 tarihinde yapılan oturumda söz almıştır. Meclis’te hazır bulunan Posta ve Telgraf Müdürü Umûmi Vekili Fahri Bey’e bir yıl önce basılan pulların nereye harcandığı ve geçen yılın bütçesinde oluşan açığın nedenlerini sormuştur. Dahiliye Vekiline de Avrupa’dan alınacak telsiz ve telgraf için neden ek bütçe istendiğini sormuştur. Hasan Tahsin Bey, ilgililerin sorularına verdikleri cevapları yeterli bulmuştur. Hasan Tahsin Bey’in Meclis oturumundaki tek konuşması bu olmuştur. Hasan Tahsin Bey, Birinci Dönem TBMM’nde kurulan Birinci Grup ve İkinci Grup içinde yer almayarak bağımsız kalmayı tercih etmiştir.

Milletvekilliğinden sonra yeniden Antalya’ya döndü. Burada herhangi bir resmi işle meşgul olmadı. Antalya’da geçirdiği 8 yılın ardından 23 Eylül 1930’da vefat etti. Evli ve yedi çocuk sahibi olan Hasan Tahsin Bey, orta seviyede Arapça bilmekteydi.

Nedim SARIGÜZEL

KAYNAKÇA

TBMM Arşivi

TBMM Arşivi, Tercüme-i Hal Kâğıdı, Şahsi Dosya No: 27.

TBMM Arşivi, Tercüme-i Hal Kâğıdı, Şahsi Dosya No: 27, Ek: 4.

Resmi Yayınlar

TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: I, C. 20, TBMM Matbaası, Ankara, 1958–1960.

Araştırma ve İnceleme Eserler

BİÇİCİ, Mehmet, “Antalya Şehrinde Siyasal Yaşam (1920-1950”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C16, S. 4, ss. 1058-1072.

ÇOKER, Fahri, Türk Parlamento Tarihi 1919–1923, C 3, Ankara 1980.

SARIGÜZEL, Nedim, “Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisinde Antalya Milletvekilleri (Biyografi ve Faaliyetleri)”, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, C7, S 12, ss. 205-236.

SARIGÜZEL, Nedim, Birinci ve İkinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisinde Antalya Milletvekilleri (Biyografi ve Faaliyetleri), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya 2009.

Zeki, Onur, Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Bağımsız Mebuslar ve Yasama Çalışmaları (1920-1923), Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2018.

İnternet Kaynakları ve Metin Görseli

Posta, Telgraf ve Telefon Genel Müdürlüğü. Erişim: 7 Ağustos 2024, https://www.ptt.gov.tr/hakkimizda-tarihce