Ali Vefa Bey (Seyhanlı) (1872-1953)

Ali Vefa Bey (Seyhanlı) (1872-1953)

Ali Vefa Bey, Kıbrıslı dava vekili Muhammed Naim Efendi ve Meliha Hanımın oğlu olarak 1872’de Kıbrıs-Magosa’da dünyaya geldi. İlk ve ortaöğrenimini Lefkoşa Rüştiyesinde tamamlayan Ali Vefa Bey, yükseköğretim için gittiği İstanbul’da Mülkiye İdadi Mektebine devam ederek 1897 yılında mezun oldu. Mezuniyetin hemen ardından 15 Eylül 1897 tarihinde Suriye vilayetinde maiyet memuru olarak göreve başladı. Burada bir yıl kadar göre yaparak 17 Eylül 1900 tarihinde stajyerliğini tamamladı. Bundan sonra mesleki kariyerine kaymakam olarak devam eden Ali Vefa Bey ilk olarak 26 Mayıs 1901’de Suşehri kaymakamlığına, daha sonra ise 4 Haziran 1906’da Mecitözü Kaymakamlığına atandı. 20 Aralık 1908’de istifa ederek bir süre memurluğa ara verdikten sonra 4 Ocak 1910 tarihinde Maan Kaymakamlığına atanarak yeniden göreve döndü. Bir yıl sonra 25 Nisan 1911 tarihinde Salt Kaymakamlığına atandı ve 18 Ocak 1913 tarihinde yeniden Maan Kaymakamlığına atanana kadar burada görev yaptı. Yaklaşık altı ay sonra 9 Haziran 1913 tarihinde görevinden azledilerek bir yıl kadar memuriyetten uzak kaldı. Ardından yeniden göreve dönen Ali Vefa Bey 13 Haziran 1914-1 Eylül 1914 tarihleri arasında Menemen, 26 Ekim 1914-19 Temmuz 1915 tarihleri arasında Finike ve 23 Temmuz 1915-15 Nisan 1919 tarihleri arasında Korkuteli Kaymakamlığı görevlerini yürüttü.

Ali Vefa Bey, 12 yıllık memuriyet hayatından sonra milletvekili olarak ülkesine hizmet etti. 1. Dönem TBMM’de görev almak için, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Reisi Müftü Yusuf Talat Efendi’nin güvenlik gerekçesiyle seçimlere girmemesi üzerine aday olan Ali Vefa Bey 97 oy alarak Antalya Milletvekili oldu. 8 Mayıs 1920’de Ankara’ya giderek göreve başladı. Mecliste çeşitli görevler üstlenen Ali Vefa Bey, Anayasa, Mali Kanunlar, Tasarı, İçişleri ve Dışişleri Komisyonlarında yer alırken Tasarı Komisyonu ile 2. Şube katipliklerini de yürüttü. Mecliste Mustafa Kemal Paşa’nın yakınında bulunarak birinci grupta yer aldı.

Ali Vefa Bey, milletvekilliği görevinden sonra 15 Eylül 1923’te Kayseri Mutasarrıflığına getirildi. Kısa süre sonra livaların il yapılmasıyla Kayseri Valisi oldu. Maliye Müfettişliğine nakledildiği 13 Ağustos 1927 tarihine kadar bu görevde kaldı. 1 Eylül 1929’da Mülkiye Baş Müfettişi olarak atanıp emekli olduğu 9 Ocak 1933 tarihine kadar bu görevde kaldı.

Uzun yıllar çeşitli memuriyetlerde ve TBMM’de milletvekili olarak hizmet eden Ali Vefa Bey 21 Eylül 1953 tarihinde vefat etti. Vefatından sonra çocuğu olmayan Ali Vefa Bey’in emekli maaşı eşi Emine Firdevs Seyhanlı Hanım’a bağlandı.

Nedim SARIGÜZEL

KAYNAKÇA

Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü Arşivi

E.S.G.M.A., Memuriyet Hizmet Cetveli, Ali Vefa SEYHANLI, Şahsi Dosya.

E.S.G.M.A., Yetim Maaşlarına Mahsus Bordro, Ali Vefa SEYHANLI, Şahsi Dosya, 17.11.1953, Ek: 2.

TBMM Arşivi

TBMM Arşivi, Tercüme-i Hal Kâğıdı, Şahsi Dosya No: 24.

TBMM Arşivi, Tercüme-i Hal Kâğıdı, Şahsi Dosya No: 24, Ek: 1.

TBMM Arşivi, Tercüme-i Hal Kâğıdı, Şahsi Dosya No: 28.

Araştırma- İnceleme Eserler

BİÇİCİ, Mehmet, “Antalya Şehrinde Siyasal Yaşam (1920-1950”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C 16, S. 4, ss. 1058-1072.

ÇİMRİN, Hüseyin, Antalya Kent Kronolojisi, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yay. Antalya 2005.

ÇOKER, Fahri, Türk Parlamento Tarihi 1919–1923, C 3, Ankara 1980.

DEMİREL, Ahmet, Birinci Mecliste Muhalefet (İkinci Grup), 2. Baskı, İletişim Yay., İstanbul 1995.

SARIGÜZEL, Nedim, “Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisinde Antalya Milletvekilleri (Biyografi ve Faaliyetleri)”, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, C 7, S 12, ss. 205-236.

SARIGÜZEL, Nedim, Birinci ve İkinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisinde Antalya Milletvekilleri (Biyografi ve Faaliyetleri), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya 2009.

ŞAHİN, Gürsoy (ed.), 100. Yılında Büyük Taarruz ve Başkomutan Meydan Muharebesi, C 3, Afyon Kocatepe Üniversitesi Yay., Afyonkarahisar 2023.